Co to jest BIG? Definicja
Autor: Funeda
BIG to instytucja, która gromadzi, przechowuje i udostępnia informacje na temat dłużników. Niektóre biura informacji gospodarczej (BIG) gromadzą też pozytywne informacje o płatnikach, którzy terminowo regulują swoje zobowiązania. Podmioty mogą przekazywać do BIG-ów dane na temat dłużników, jeśli mają zawartą umowę z takim biurem. Obecność negatywnego wpisu w bazie BIG może uniemożliwić uzyskanie kredytu lub pożyczki.
Co to jest BIG?
Biuro Informacji Gospodarczej, w skrócie BIG, to instytucja zbierająca, przechowująca i przetwarzająca dane na temat dłużników. Jest to rejestr dłużników, który wspiera bezpieczeństwo instytucji finansowych oraz ich klientów. BIG zbiera dane dotyczące konsumentów jak i firm. Niektóre biura wyróżniają się tym, że zbierają zarówno negatywne jak i pozytywne informacje o zobowiązaniach klientów lub podmiotów gospodarczych.
Tak, powtarzamy jeszcze raz, nie wszystkie BIG-i gromadzą tylko negatywne informacje. Na przykład BIK gromadzi pozytywne informacje, które zwiększają wiarygodność danego klienta w momencie wnioskowania na przykład o kredyt. Z drugiej strony KRD zajmuje się jedynie gromadzeniem danych o zaległościach. I to biuro wydaje się najlepszym, gdy chcemy odszukać informacje o zadłużeniach danej osoby lub podmiotu gospodarczego.
Ważna informacja – w Polsce nie ma tylko jednego, głównego BIG-u, jest ich więcej, dokładnie pięć biur informacji gospodarczej. Zobaczmy zatem jakie biura informacji gospodarczej działają w Polsce, są to kolejno:
- Krajowy Rejestr Długów BIG,
- ERIF Biuro Informacji Gospodarczej,
- BIG Infomonitor
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej (KBIG),
- Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych (KIDT).
Zaznaczmy jeszcze jedną ważną rzecz dotyczącą wszystkich BIG-ów. Podstawą prawną funkcjonowania wszystkich Biur Informacji Gospodarczej są dwie ustawy:
- Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych
- Ustawa o ochronie danych osobowych
Wszystkie powyżej wymienione biura działają teoretycznie na podobnych zasadach jednak w praktyce każde z biur pracuje na własny rachunek, tworząc własną bazę zawierającą informacje o dłużnikach i nie tylko.
Jakie informacje gromadzi BIG?
To jakie informacje prowadzi BIG zależy od konkretnego biura. Oczywiście każde biuro gromadzi dane o dłużnikach, ale niektóre z nich zbierają również informacje pozytywne. Negatywne wpisy w bazach są efektem nieuregulowania zobowiązań. Pozytywne wpisy wręcz przeciwnie, odnotowują terminową spłatę zobowiązania, budując przy tym pozytywną historię kredytową danej osoby lub podmiotu.
Jakie konkretnie informacje trafiają do BIG-ów?
- dane o podstawie prawnej zobowiązania,
- wysokość zadłużenia lub zobowiązania
- data powstania zaległości wraz z historią spłat
- informacje o wezwaniach do zapłaty
- data uregulowania zobowiązania w przypadku pozytywnego wpisu
Poza powyższymi informacjami, przekazywane są również informacje osobowe, takie jak:
- Imię i nazwisko lub nazwa podmiotu
- PESEL lub REGON i NIP
- Adres zamieszkania lub adres siedziby
- Seria i numer dowodu w przypadku konsumenta
Kto może być wpisany do BIG?
Do BIG-u mogą być wpisani zarówno konsumenci, jak i przedsiębiorcy. Podstawą dopisania kogoś do któregokolwiek BIG-u jest spełnienie odpowiednich warunków powstania zadłużenia. Pamiętajmy, że do biur mogą trafić negatywne jak i pozytywne informacje. Oznacza to, że w każdej sytuacji muszą być spełnione określone warunki.
- Konsumenci czyli osoby fizyczne mogą trafić na listę dłużników jeśli ich zadłużenia wynosi co najmniej 200 zł, a sam termin uregulowania zobowiązania minął co najmniej 30 dni temu. Dodatkowo, kolejnym warunkiem jest konieczność wysłania wezwania do zapłaty, również minimum 30 dni od momentu poprzedzającego dopisywanie dłużnika.
- Podmioty gospodarcze mogą trafić do biura informacji gospodarczej jeśli ich dług wynosi co najmniej 500 zł. Zasady odnośnie terminu spłaty i wysłania wezwania do zapłaty prezentują się dokładnie tak samo jak w przypadku konsumentów, termin wynosi co najmniej 30 dni.
- Pozytywne wpisy mogą pojawić się w bazie tylko wtedy, gdy dłużnik reguluje swoje zobowiązanie w ustalonym terminie. Warto mieć na uwadze, że pozytywny wpis może być umieszczony w bazie na życzenie dłużnika lub samego wierzyciela.
Ile kosztuje wpisanie dłużnika do BIG?
Każda z instytucji posiada swój własny, indywidualnie ustalony cennik, który się znacznie różni. Najpewniej będzie odwiedzić stronę główną każdego rejestru i zapoznać się z prezentowanym cennikiem usług. Uogólniając, dopisanie dłużnika do BIG kosztuje około kilkadziesiąt złotych. Jednak ostateczna cena różni się w zależności od konkretnej polityki cenowej danego BIG-u jak i oferowanych usług i tego, kogo chcemy dopisać.
Czym skutkuje posiadanie wpisu w rejestrze BIG?
Negatywy wpis w rejestrze BIG skutkuje tym, że osoba będąca dłużnikiem ma ograniczone możliwości korzystania z usług finansowych. Wiele instytucji, takich jak banki czy firmy pożyczkowe, przed udzieleniem kredytu lub pożyczki sprawdzają swoich klientów właśnie w takich rejestrach. W przypadku podmiotów gospodarczych możemy stracić potencjalnego klienta lub kontrahenta z powodu obecności złych wpisów w rejestrach dłużników.
Z drugiej strony, obecność pozytywnych wpisów świadczy o tym, że dany klient lub podmiot jest wiarygodny w oczach banku, konsumentów czy podmiotów gospodarczych. Z pewnością taka informacja mocno przyczyni się do pozytywnego odbioru w oczach sprawdzających bazy dłużników. Pozytywne wpisy to znak, że dana osoba spłaca swoje zobowiązania w terminie, dzięki czemu jest godna zaufania.
W zależności czy jest to pozytywny, czy negatywny wpis, obecność w BIG-u ma istotny wpływ na wiele rzeczy. W przypadku dłużników ma to motywować do spłaty swoich zobowiązań. Jest to bowiem jedyny sposób na to, by pozbyć się ograniczeń z powodu słabej historii kredytowej. W przypadku pozytywnych wpisów jest to dobre dla obu stron, zarówno instytucji, które mają większą pewność co do klienta, jak i klienta, który jest bardziej wiarygodnym, przez co może negocjować lepsze warunki.
W praktyce negatywne wpisy przeszkadzają w:
- staraniu się o kredyt lub pożyczkę,
- dokonywaniu zakupów na raty,
- zawieraniu umów abonamentowych,
- korzystaniu z wielu drobniejszych usług finansowych,
- pozyskaniu potencjalnego klienta lub kontrahenta.
Oczywiście nie wszędzie powyższe wpisy traktowane są tak samo. Wciąż wiele zależy od konkretnej polityki danej instytucji, firmy lub konsumenta. Jednak w większości przypadków, negatywny wpis mocno ogranicza korzystanie z wielu usług czy produktów, zwłaszcza finansowych.
Jakie instytucje posiadają dostęp do rejestrów dłużników?
- banki spółdzielcze i komercyjne,
- krajowe spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
- firmy pożyczkowe,
- firmy leasingowe i faktoringowe,
- przedsiębiorcy,
- firmy telekomunikacyjne,
- firmy pożyczkowe,
- firmy ubezpieczeniowe,
- gminy i sądy,
- wierzyciele,
- konsumenci (osoby fizyczne).
Czy osoba posiadająca negatywny wpis może liczyć na pożyczkę?
Obecność negatywnego wpisu w bazach dłużników z pewnością uniemożliwia uzyskanie kredytu w banku, ale nie przekreśla całkowicie szans uzyskanie pożyczki. Banki cechują się restrykcyjnym podejściem do klienta, jednakże na rynku znajdziemy jeszcze instytucje pozabankowe. Firmy pożyczkowe podchodzą dużo bardziej elastycznie do klienta co stwarza możliwość uzyskania pożyczki nawet posiadając negatywny wpis w rejestrach dłużników.
Oczywiście szansa na uzyskanie takiej pożyczki nie jest wysoka, ale faktycznie, znajdziemy firmy oferujące produkty finansowe dla osób ze złą historią kredytową. Są one zwykle droższe niż standardowe pożyczki czy kredyty. Głównie ze względu na większe ryzyko związane z pożyczaniem dla osób posiadających już długi.
Nie każdy może liczyć na taką pożyczkę, przyznawalność jest mała, ale jeśli masz wysokie dochody i stabilną formę zatrudnienia to szanse są spore. Pożyczka dla zadłużonych to produkt niezwykle popularny w sektorze pozabankowym jednak przestrzegamy przed niektórymi firmami. Należy sprawdzać dokładnie koszty pożyczki, by nie być zaskoczonym, gdy przyjdzie nam spłacać ratę.
Dodatkowo przypominamy, że korzystanie z tego typu produktów finansowych bez odpowiedniej wiedzy i planu może przynieść więcej szkód niż pożytku. Zawsze planuj swoje wydatki, koszty i znaj swoje możliwości finansowe.
Jeśli nie jesteś pewien, że będziesz w stanie spłacić pożyczkę w terminie to nigdy jej nie zaciągaj. W przeciwnym razie w krótkim czasie popadniesz w jeszcze większe kłopoty, które mogą skończyć się nawet pętlą zadłużenia, czyli najgorszą formą długów, z których niezwykle ciężko wyjść samemu, bez odpowiedniego planu.
Wystarczy tylko zobaczyć, jak wiele firm oddłużeniowych jest obecnie na rynku, eksperci odpłatnie pomagają wyjść z długów, nawet komorniczych – to dokładnie obrazuje problem nieodpowiedniego podejścia do finansów, w tym również do nadmiernego korzystania z pożyczek pozabankowych przez osoby ze słabą zdolnością kredytową.